της Βασιλικής Μαντούδη
Μέρος πρώτο.
Η έναστρη νύχτα είναι έργο του Βίνσεντ Βαν Γκογκ, ο οποίος είναι ένας τους πιο σημαντικούς ζωγράφους όλων των εποχών. Όμως έγινε γνωστός μετά τον θάνατό του, γιατί το έργο του δεν σημείωσε ιδιαίτερη επιτυχία. Η τέχνη του επέδρασε σε μεγάλο βαθμό σε μεταγενέστερα κινήματα του εξπρεσιονισμού, του φωβισμού και της αφηρημένης τέχνης.
Ο πίνακας απεικονίζει μια νυχτερινή σκηνή με έντεκα δίνες αστεριών και ένα φωτεινό κίτρινο μισοφέγγαρο. Στο φόντο υπάρχουν λόφοι, στη μέση του εδάφους υπάρχει μια φεγγαρόλουστη πόλη με μια εκκλησία που έχει ένα καμπαναριό και πρώτα στο έργο αντικρίζεις ένα σκούρο πράσινο κυπαρίσσι. Υπάρχει μία ισορροπία ανάμεσα στα χρώματα.
Η Έναστρη Νύχτα ζωγραφίστηκε κατά τη διάρκεια της ημέρας στο ισόγειο στούντιο του Βαν Γκογκ, αλλά θα ήταν ανακριβές να θεωρηθεί ότι η εικόνα ήταν ζωγραφισμένη από μνήμης. Η θέα είναι αυτή από το παράθυρο του υπνοδωματίου του, μια θέα που ο Βαν Γκογκ δημιούργησε, συμπεριλαμβανομένης της Έναστρης νύχτας. «Μέσα από το παράθυρο με τα σιδερένια κάγκελα» γράφει στον αδελφό του Τεό, περίπου στις 23 Μαΐου του 1889, «Μπορώ να διακρίνω ένα τετράγωνο κομμάτι γης με σιτάρι... πάνω από το οποίο, το πρωί, βλέπω τον ήλιο να ανατέλλει σε όλο του το μεγαλείο.»
Ο Βαν Γκογκ απεικονίζει τη θέα σε διαφορετικές ώρες της ημέρας και κάτω από διάφορες καιρικές συνθήκες, συμπεριλαμβανομένου της ανατολής του ήλιου και του φεγγαριού. Το προσωπικό του νοσοκομείου δεν επέτρεπε στον Βαν Γκογκ να ζωγραφίζει στο δωμάτιό του, αλλά μπορούσε να κάνει σκίτσα με μελάνι ή κάρβουνο σε χαρτί και τελικά έφτιαχνε νεότερες παραλλαγές σε προηγούμενες εκδοχές. Το εικονογραφικό στοιχείο που ενώνει όλα αυτά τα έργα ζωγραφικής είναι η διαγώνια γραμμή που προέρχεται από τα δεξιά και απεικονίζει τους χαμηλούς λόφους των βουνών Alpilles.
Ορεινό τοπίο πίσω από το Σεν Ρεμί
Ένα από τα πρώτα έργα ζωγραφικής της θέας ήταν ο πίνακας Ορεινό Τοπίο πίσω από το Σεν Ρεμί. Ο Βαν Γκογκ έκανε μια σειρά από σκίτσα για τον πίνακα, εκ των οποίων ο πίνακας Κλειστό Χωράφι με Σιτάρι Μετά από Καταιγίδα είναι χαρακτηριστικό. Ο Βαν Γκογκ περιγράφει το δεύτερο από τα δύο τοπία που αναφέρει πως δούλευε, σε μια επιστολή του προς την αδερφή του. Αυτός είναι ο πίνακας Πράσινο Χωράφι, και ο πρώτος πίνακας στο άσυλο που ζωγραφίστηκε έξω στον καθαρό αέρα. Δύο ημέρες αργότερα, ο Βίνσεντ έγραψε στον Τεό ότι είχε ζωγραφίσει "έναν έναστρο ουρανό".
Κλειστό Χωράφι με Σιτάρι Μετά από Καταιγίδα
Η Έναστρη Νύχτα είναι το μόνο νυχτερινό έργο στη σειρά πινάκων με τη θέα από το παράθυρο του υπνοδωματίου του. Οι ερευνητές έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο αστερισμός της Αφροδίτης ήταν ορατός την αυγή, στην Προβηγκία και το πιο λαμπρό «αστέρι» στον πίνακα, στην δεξιά πλευρά του θεατή από το κυπαρίσσι, είναι στην πραγματικότητα η Αφροδίτη.