Ευμάρεια: Σύγχρονος τρόπος ζωής

Της Χαράς Ντίτσιου

Τα βασικά είναι κάτι υποκειμενικό. Για παράδειγμα άλλες είναι οι βασικές ανάγκες ενός βασιλιά κι άλλες ενός άστεγου. Τα βασικά, ή αλλιώς τα στοιχειώδη, που χρειάζεται ο καθένας, καθορίζονται από τον τρόπο που έχει συνηθίσει να ζει, αλλά και από τον χαρακτήρα του, δηλαδή από το πόσο εγκρατής ή άπληστος είναι.

Μιλώντας υποκειμενικά τα στοιχειώδη είναι αυτά που ικανοποιούν πρώτα τις σωματικές λειτουργίες και έπειτα τις ψυχικές. Αυτό σημαίνει πως ο άνθρωπος ιεραρχεί τις ανάγκες του, οι οποίες προέρχονται από τη φύση του και όχι από την παραπλάνηση του καταναλωτισμού, και τις ικανοποιεί. Μια δειγματική ιεράρχηση θα μπορούσε να είναι η εξής: τροφή, νερό, στέγη. Μια άλλη: υπερσύγχρονο αυτοκίνητο, πολυτελές σπίτι, οικιακή βοηθός. ΟΙ διαφορές ανάμεσα στις δύο ιεραρχήσεις είναι εύλογο να πούμε πως είναι ολοφάνερες και παρουσιάζουν δύο διαφορετικούς τρόπους ζωής είτε λόγω διαφορετικού εισοδήματος, είτε λόγω διαφορετικής νοοτροπίας.

Πλάθοντας ένα ουτοπικό σενάριο θα μπορούσαμε να φανταστούμε ανθρώπους οι οποίοι νοιάζονται για τους συνανθρώπους τους. Ανθρώπους οι οποίοι αφού έχουν εξασφαλίσει τα προσωπικά τους στοιχειώδη, όποια κι αν θεωρούν ότι είναι αυτά, θα βοηθήσουν κι άλλους ανθρώπους να ικανοποιήσουν τα βασικά. Η ουτοπία βασίζεται στο γεγονός πως ο μέσος άνθρωπος αδυνατεί να διαχωρίσει τα στοιχειώδη από τα περιττά και καταναλώνει αλόγιστα μετατρέποντας τον εαυτό του σε ανδράποδο. Οι παρωπίδες που οικειοθελώς έχει φορέσει τον εμποδίζουν να αντικρίσει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι συνάνθρωποί του. Τα περιττά είναι όπως και τα βασικά υποκειμενικά για τους ίδιους λόγους. Η ανάπτυξη κριτικής σκέψης και η ανυστεροβουλία θα βοηθήσουν το άτομο να κάνει τη διάκριση.

Η οικονομική δυσχέρεια είναι εμπόδιο για να αγοράσεις το περιττό, αλλά δεν σε εμποδίζει από το να το θεωρείς σημαντικό και αναγκαίο για την επιβίωση. Οι κοινωνικές επιρροές και τα μαζικά μηνύματα καθορίζουν τα δικά σου στοιχειώδη και περιττά με σκοπό το κέρδος. Η αναλγησία είναι ορατή και έχει οδηγήσει πολλούς ανθρώπους είτε στον εξανδραποδισμό είτε στην απανθρωπιά. Ο άνθρωπος δεν θα βοηθήσει τον συνάνθρωπο αν δεν ικανοποιήσει πλήρως τις δικές του ανάγκες, μια διαδικασία φαύλη που θα τον υποδουλώσει και θα τον κάνει δυστυχισμένο.

Σκίτσο: Ελπίδα Τσακίρη