Η δύναμη του «φαίνεσθαι»

της Λίζας Μυγδάλη

Τα δεδομένα της σημερινής εποχής μάς προωθούν διάφορα κοινωνικά στερεότυπα, όπως, για παράδειγμα, αυτά που σχετίζονται με την εξωτερική εμφάνιση. Πολλοί, αν όχι όλοι, αφιερώνουμε ένα μεγάλο ποσοστό της προσοχής μας στον τρόπο που φαινόμαστε και στο τι προβάλλουμε στη κοινωνία. Ειδικότερα, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται -ιδιαίτερα ανάμεσα στους νέους-έντονη η εμμονή μιας αψεγάδιαστης εξωτερικής εικόνας. Τι είναι, όμως, αυτό το οποίο μεσολάβησε, ώστε να προκύψει αυτή η συμπεριφορά;

Αρχικά, είναι ευρέως διαδεδομένο ότι τα τελευταία χρόνια τα συγκεκριμένα στερεότυπα ενδυναμώθηκαν κυρίως από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που χρησιμοποιούνται στο μεγαλύτερο ποσοστό τους από τις νεότερες ηλικίες. Συγκεκριμένα, οι έφηβοι αφιερώνουν αρκετό χρόνο σε ιστοσελίδες και εφαρμογές, που επενδύουν σε διαφημιστικές καμπάνιες με "διασημότητες", επιδιώκοντας να εξάψουν το ενδιαφέρον των νέων με τη χρήση πλασματικών χαρακτηριστικών. Έτσι,οι νέοι επηρεάζονται και μιμούνται αυτά τα είδωλα, είτε ηλεκτρονικά, δημιουργώντας παραποιημένους "λογαριασμούς" στο διαδίκτυο, είτε πραγματικά, θυσιάζοντας τον πνευματικό τους κόσμο στον βωμό του "φαίνεσθαι". Ευελπιστούν, δηλαδή, ότι με την δημόσια προβολή της τέλειας εξωτερικής μορφής τους θα κερδίσουν κοινωνική καταξίωση και αποδοχή από τους συνομηλίκους τους.

Η αδυναμία τους αυτή μεγεθύνεται, αν λάβει κανείς υπόψη του ότι στο πλαίσιο της σύγχρονης υπερκαταναλωτικής και αλλοτριωμένης κοινωνίας οι περισσότεροι φορείς αγωγής και κοινωνικοποίησης δεν κατορθώνουν να θωρακίσουν τη νεολαία διαπλάθοντας ολοκληρωμένες και ισορροπημένες προσωπικότητες. Οι έφηβοι μεγαλώνοντας δεν είναι σε θέση να ξεχωρίσουν τις ουσιώδεις αξίες, με αποτέλεσμα να διαμορφώνονται ως μονοδιάστατοι χαρακτήρες που προκρίνουν την εμφάνιση και τα υλικά αγαθά. Ανθρωπιστικά ιδεώδη και ηθικές αξίες υποβαθμίζονται και το πρότυπο του υπεύθυνου, ώριμου και συνειδητοποιημένου πολίτη ατονεί. Ένας άνθρωπος, λοιπόν, που δεν εκπαιδεύεται σωστά, ώστε να σέβεται και να αγαπάει τον εαυτό του, που δεν νοιάζεται ουσιαστικά για τον ίδιο του τον εαυτό, πώς μπορεί να ενδιαφερθεί για τους συμπολίτες του;

Έχοντας, επομένως, ως βασικό μέλημά μας το κοινωνικό όφελος ας επικεντρώσουμε την προσοχή μας στην απόκτηση της ηθικής αρετής και στην ιεράρχηση αξιών ενός χαρακτήρα. Και ας έχουμε διαρκώς στο μυαλό μας ότι, εφόσον δεν θα μείνουμε "ωραίοι και νέοι" για πάντα, ο εσωτερικός μας κόσμος είναι το στοιχείο που, όσο και αν παλιώσει ή αλλοιωθεί, δεν θα χαθεί!