Τεχνολογία και άνθρωπος

Του Γιάννη Κατσένη

Οι τεχνολογικές εξελίξεις είναι μια πραγματικότητα με έντονη επιρροή στη σύγχρονη κοινωνία. Βέβαια, η κοινωνία αυτή ταλανίζεται από μια αμετάβλητη αντίθεση ˙ ενώ η τεχνολογία αποδείχθηκε σωτήρια σε ορισμένους τομείς, σε κάποιους άλλους διεγείρει προβληματισμούς σχετικά με το πόσο ωφέλιμη είναι για τον άνθρωπο.

Είναι αναμφισβήτητο πως οι νέες τεχνολογίες προκάλεσαν τη ραγδαία ανάπτυξη πολυάριθμων κλάδων, όπως της ιατρικής και της επιστημονικής έρευνας. Μέσω χειρουργικών ή άλλων μηχανημάτων η ιατρική καταφέρνει να σώζει πολύ περισσότερες ζωές συγκριτικά με παλαιότερα. Επιπλέον, η επικοινωνία είναι πλέον εύκολη, ταχύτατη και απλή, πράγμα το οποίο συμβάλλει στην αντιμετώπιση προβλημάτων διεθνούς κλίμακας καθώς και στην κοινωνική διαμαρτυρία για προσβλητικά προς την ανθρωπότητα φαινόμενα.

Αν και έχει προκαλέσει την ανάπτυξη ορισμένων τομέων της κοινωνίας, έχει αντίθετες επιπτώσεις σε άλλες Η ραγδαία εξάπλωσή της οδηγεί στη μείωση των θέσεων εργασίας, αφού τα μηχανήματα αντικαθιστούν τον άνθρωπο. Αυτό έχει ως απότοκο την αύξηση της φτώχειας που με τη σειρά της έχει ως αποτέλεσμα σοβαρές κοινωνικοοικονομικές ανισότητες. Μέσα από την κυριαρχία της τεχνολογίας διατηρούνται τα συμφέροντα της πολιτικοοικονομικής ελίτ, αφού τα κατώτερα στρώματα είναι πλέον μη χρήσιμα ή μη εξειδικευμένα.

Η άποψή μου είναι ότι αυτή η ασταμάτητη, χωρίς όρια εξάπλωση της τεχνολογίας θα αποβεί μοιραία στο μέλλον, Αναγνωρίζω τις θετικές πλευρές της τεχνολογικής εξέλιξης σε ορισμένους τομείς, αλλά το θεωρώ αναγκαίο να επισημαίνονται και οι αρνητικές επιπτώσεις. Πρέπει να τεθεί ένα όριο όσον αφορά τη διείσδυση της τεχνολογίας στη ζωή μας. Η υπάρχουσα αντίθεση αναφερόμενη στα οφέλη και τις αρνητικές συνέπειες της τεχνολογικής εξάπλωσης δεν είναι αρκετή για μια οριοθετημένη, αειφόρο ανάπτυξη που θα οδηγήσει στην κοινωνική εξυγίανση και την επικράτηση ισότητας. Αν και το τελευταίο σενάριο είναι μάλλον ουτοπικό, θα ήταν επιτεύξιμο με τη συμβολή της τεχνολογίας, πάντα όμως στον βαθμό που δεν απειλεί την ίδια την ανθρώπινη ακεραιότητα και την κεντρική θέση του ανθρώπου στην ίδια του την κοινωνία!

Συνοψίζοντας, αυτή η αντιπαράθεση σχετικά με την τεχνολογία δημιουργήθηκε λόγω της ασταμάτητης εξάπλωσής της, η οποία όμως έχει επιφέρει και θετικά στοιχεία. Είναι αναγκαία μια παγκόσμια διαβούλευση, προκειμένου να βρεθεί ένα υγιές όριο στην τεχνολογική ανάπτυξη.